Psychische klachten op de werkvloer zijn een groeiend probleem. Maar ondertussen blijven de wachttijden in de reguliere geestelijke gezondheidzorg (ggz) onverminderd lang. Daardoor moeten werknemers vaak maandenlang wachten op hulp. Het gevolg? Langdurig ziekteverzuim en hoge kosten voor de werkgever. Om de wachttijden te omzeilen, kiezen zowel werknemers als werkgevers er steeds vaker voor om een bedrijfspsycholoog in te schakelen. Grote arbodiensten nemen daarom ook steeds meer psychologen aan.[1] Maar is dat wel zo’n goede ontwikkeling?
De bedrijfspsycholoog wordt steeds belangrijker
Omdat de ggz zulke lange wachttijden heeft, blijven mensen met psychische klachten lang onbehandeld. Dat heeft geleid tot de ontwikkeling dat steeds meer mensen ‘dan maar’ worden doorverwezen naar een bedrijfspsycholoog.
Werknemer via huisarts naar bedrijfspsycholoog
Er zijn zoveel mensen die sneller hulp willen dan de wachtlijsten toelaten, dat huisartsen steeds vaker doorverwijzen naar bedrijfspsychologen. Daar kan een cliënt vaak sneller terecht. En als de psychische problemen van de cliënt met het werk te maken hebben – bijvoorbeeld bij stress of burn-out – of ervoor dreigen te zorgen dat hij of zij zich anders ziek gaat melden, is de bedrijfspsycholoog ook geen gekke optie. Het biedt in sommige gevallen ook financieel voordeel. De reguliere zorg verzekert de behandeling van burn-out namelijk niet. Maar de facturen van een bedrijfspsycholoog gaan naar de werkgever – wat de klachten van de cliënt ook zijn.[2]
Werkgever minder verzuimkosten door bedrijfspsycholoog
Zeker als de klachten te maken hebben met werkgerelateerde stress of burn-out is de kans op langdurig verzuim groot. Zonder behandeling verergeren de problemen vaak alleen maar. Een werknemer met stressklachten kan zich daardoor gaan ziekmelden. En als de behandeling dan op zich laat wachten, wordt re-integratie steeds moeilijker.[3] Ook werkgevers zijn dus niet blij met de lange wachttijden van de ggz.
Alhoewel de werkgever de kosten van een bedrijfspsycholoog betaalt, zien steeds meer werkgevers toch het nut van bedrijfspsychologie in. Snelle hulp is uiteindelijk goedkoper dan langdurig ziekteverzuim, wat wel kan oplopen tot 400 euro per dag per medewerker.[4] Bedrijven die investeren in een bedrijfspsycholoog besparen daardoor alsnog flink op ziekteverzuimkosten. En omdat veel organisaties tegelijkertijd behoorlijke eisen stellen aan hun personeel, wordt de psychische hulp die nodig is om op hoog niveau te presteren ook steeds normaler.[5]
“Het is goed om te zien dat werkgevers op de bres springen als medewerkers psychische klachten hebben. Als de overheid wachtlijsten laat oplopen, is het begrijpelijk dat werkgevers zelf oplossingen zoeken.”[6]
– Werkgeversvereniging AWVN
Verschillen tussen een reguliere psycholoog en een bedrijfspsycholoog
Maar wat doet een bedrijfspsycholoog eigenlijk precies? En hoe verschilt dit van wat een reguliere psycholoog doet?
De bedrijfspsycholoog richt zich op werkgerelateerde klachten
“Een bedrijfspsycholoog richt zich op werkgerelateerde problemen, zoals stress en burn-out, maar ook zaken als leiderschap, samenwerking en loopbaanvragen,” legt Niek Rosens, gz-psycholoog en oprichter van Psycholoog op Afstand uit. “Een reguliere psycholoog heeft een bredere focus op de mentale gezondheid en behandelt bijvoorbeeld angst, depressie, trauma of relatieproblemen – ook buiten de werkcontext.”
In de praktijk lopen die twee echter vaak door elkaar heen. “Bijna altijd loopt iemand vast door dingen die heel privé-gerelateerd zijn. Denk bijvoorbeeld aan ruzie met de partner, trauma na een ongeluk, al jaren aanwezige somberheid, verslaving… Dan ontkomt je er niet aan om het daar ook over te hebben,” voegt Niek toe. “Er is dus zeker geen harde lijn tussen een bedrijfspsycholoog en een reguliere psycholoog.”
De bedrijfspsycholoog is er voor zowel de werknemer als de werkgever
Bedrijfspsychologen zijn er – door hun focus op werkgerelateerde problemen – ook voor de werkgever. Wat kan die doen om verzuim te voorkomen of te verkorten? Een bedrijfspsycholoog kan de werkgever bijvoorbeeld helpen met:
- een gezonde werkomgeving opbouwen
- trainingen over stressmanagement geven
- medewerkers begeleiden en problemen op tijd signaleren
- meer openheid over mentale gezondheid creëren
Uiteraard heeft een bedrijfspsycholoog geheimhoudingsplicht en zal hij of zij nooit met de werkgever over cliënten praten. Maar als een bedrijfspsycholoog meerdere werknemers van hetzelfde bedrijf behandelt, ontdekt hij of zij misschien wel overeenkomsten in de klachten. Zoiets kan dan wel bij de directie aangekaart worden.[7]
Gevolgen verschuiving naar bedrijfspsychologie
Veel grote bedrijven maakten allang gebruik van bedrijfspsychologen, via een arbodienst of zelfs vast in dienst. Aan de ene kant is het natuurlijk een positieve ontwikkeling dat steeds meer werkgevers dat voorbeeld volgen. Aan de andere kant schuilt er ook een gevaar in. Het moet niet zo zijn dat werkgevers de tekorten in de reguliere zorg gaan opvangen.[8] De verschuiving naar de bedrijfspsychologie is om twee redenen problematisch.
1. De bedrijfspsycholoog kan niet alle psychische problemen behandelen
Tussen de steeds groter wordende hoeveelheid cliënten die naar de bedrijfspsycholoog wordt doorverwezen, zitten ook steeds meer complexe gevallen: mensen met serieuze psychische problemen die (al)lang niet (meer) alleen werkgerelateerd zijn. Het Nederlands Instituut van Psychologen maakt zich daar terecht zorgen over. Net als Sandra Bleyenberg, zelf bedrijfspsycholoog bij ArboNed: “Het verschuift complexere gevallen naar de bedrijfspsycholoog, die daar niet altijd voor is toegerust. Soms moeten we dan toch terugverwijzen.”[9]
2. De bedrijfspsycholoog is verbonden aan de werkgever
Omdat een bedrijfspsycholoog in dienst is van de werkgever, voelen sommige werknemers zich tóch niet helemaal vrij om over hun problemen te praten. Ook al heeft een bedrijfspsycholoog geheimhoudingsplicht, “werknemers kunnen toch ongemak voelen,” aldus Maarten Lintsen, hr-directeur bij een accountancykantoor. “Weten dat een psycholoog ook bij ons in dienst is kan een drempel zijn.”[10] En dat maakt een behandeling minder effectief. Steeds meer bedrijven werken om die reden samen met onafhankelijke bedrijfspsychologen – psychologen die niet bij een arbodienst aangesloten zijn en ook niet vast op de loonlijst staan.
De voordelen van een onafhankelijk bedrijfspsychoog
Een gevoel van anonimiteit en privacy is enorm belangrijk. Daarom kiezen sommige bedrijven voor een externe partij als Psycholoog op Afstand. Onze bedrijfspsychologen bieden een aantal voordelen ten opzichte van de psycholoog waar de bedrijfsarts naar verwijst:
- Volledige anonimiteit: een onafhankelijke bedrijfspsycholoog heeft niks te maken met het wel en wee van het bedrijf. Dat werkt drempelverlagend. Werknemers durven daardoor vaak opener over hun klachten te praten.
- Geen wachtlijst: ook de bedrijfspsycholoog waar de bedrijfsarts naar verwijst heeft vaak een wachtlijst. Psycholoog op Afstand niet; bij ons kan een werknemer binnen een week terecht.
- Specialistische zorg op maat: als particuliere zorginstelling hoeft Psycholoog op Afstand geen rekening te houden met standaardprotocollen, -interventies of -behandelingen. Onze bedrijfsarts kan daardoor gericht met de unieke behoeften van de werknemer aan de slag.
- Ervaring met expats: binnen een internationaal bedrijf zijn het vooral de expats met mentale klachten, merken werkgevers op.[11] Daar is Psycholoog op Afstand in gespecialiseerd. Onze psychologen helpen bijvoorbeeld andersom ook Nederlanders in het buitenland met expatproblematiek.
Aanpak bedrijfspsychologen Psycholoog op Afstand
Een bedrijfspsycholoog van Psycholoog op Afstand kijkt altijd naar de situatie van de werknemer in het geheel: hoe gaat het op de werkvloer? En wat gebeurt er privé? Hoe is de balans tussen die twee? En spelen er misschien nog meer, niet-werkgerelateerde dingen? Er zijn namelijk maar weinig mentale klachten die echt alleen maar door het werk veroorzaakt worden.
Veelvoorkomende klachten
We helpen onze cliënten bijvoorbeeld met:
- omgaan met stress op de werkvloer
- prioriteiten en grenzen stellen
- een fijne balans tussen werk en privé creëren
- de focus en productiviteit vergroten
Matchen en doorverwijzen
Door de verschillende expertises in ons team, kunnen we cliënten uitstekend matchen met een bedrijfspsycholoog die goed bij hen past – zowel qua specialisme en behandeltechniek, als persoonlijkheid. Ook kunnen wij een werknemer als dat nodig is direct naar een collega doorverwijzen, bijvoorbeeld als de problemen toch complexer blijken te zijn of de cliënt geen klik voelt met de psycholoog.
“Onze bedrijfspsychologen zijn ook ‘gewone psychologen’. Dat is juist een voordeel, want daardoor hebben zij heel veel all-round kennis en herkennen ze ook onderliggende problematiek, mocht die er zijn.”
– Niek Rosens, Psycholoog op Afstand
Samenwerken met een bedrijfspsycholoog
Benieuwd naar wat een bedrijfspsycholoog van Psycholoog op Afstand voor jouw bedrijf kan betekenen? We werken op heel prettige en succesvolle wijze samen met allerlei verschillende organisaties. En we vertellen je graag over hoe zo’n samenwerking met jouw bedrijf eruit kan zien. Vul online contactformulier in om kosteloos en vrijblijvend met ons kennis te maken.
FAQ
Wat doet een bedrijfspsycholoog?
Een bedrijfspsycholoog helpt werknemers met stress, burn-out en andere werkgerelateerde, psychische klachten. Daarnaast adviseert hij/zij werkgevers over hoe zij een gezonde werkcultuur kunnen creëren.
Wat is het verschil tussen een bedrijfspsycholoog en een reguliere psycholoog?
Een bedrijfspsycholoog focust specifiek op werkgerelateerde klachten en helpt werknemers bij re-integratie. Een reguliere psycholoog behandelt bredere psychische problemen, die mogelijk ook complexer zijn.
Wat kost een bedrijfspsycholoog?
De bedrijfspsychologen van Psycholoog op Afstand kosten 115 euro per sessie. Dit is een stuk goedkoper dan de 400 euro per dag per medewerker die verzuim kan kosten. Steeds meer werkgevers zien daarom het nut van bedrijfspsychologie in.
Bronnen
[1] N. Bogosavac. (21 oktober 2024). ‘Werknemer vaker naar bedrijfspsycholoog door wachtlijst in reguliere zorg’. NOS Nieuws, via: nos.nl.
[2] Idem.; GGZ Nieuws. (21 oktober 2024). ‘Werknemers vaker naar bedrijfspsycholoog door lange wachtlijsten in de ggz’. GGZ Nieuws, via: ggznieuws.nl.
[3] M. van Zutphen. (23 oktober 2024). ‘Lange wachtlijsten in de ggz en werkstress’. Psycholoog.nl, via: psycholoog.nl.
[4] GGZ Nieuws (2024).
[5] Bogosavac (2024).
[6] Idem.
[7] Van Zutphen (2024).
[8] MIdem.
[9] Bogosavac (2024); GGZ Nieuws (2024).
[10] Bogosavac (2024).
[11] Idem.